История князевской “Шляхцяначкі” берет свое начало с конца 80-х

Выступленні калектыву польскай песні “Шляхцяначка” з аграгарадка Князева гледачы сустракаюць заўсёды вельмі цёпла: самабытнае шматгалоссе вясковых жанчын не можа не ўразіць.
– Гісторыя калектыву, які спачатку меў назву “Савярынка”, бярэ пачатак у канцы 80-х гадоў, – пачынае экскурс у мінулае яго арганізатар і кіраўнік Таццяна Яскевіч. – Сваімі выдатнымі спевакамі вёска Падбалоцце славілася на ўсю акругу, песню любілі ў кожнай сям’і. Маю задумку – аб’яднаць мужчынскія і жаночыя галасы ў адну вакальную групу – падтрымалі і аднавяскоўцы, і работнікі клубнай установы. У вы-ніку атрымаўся калектыў з 18 чалавек, 5 з якіх – мужчыны. Назву знайшлі не адразу, былі розныя варыянты. На адной з канцэртных праграм прысутнічаў карэспандэнт рэспубліканскага выдання, ён і прапанаваў узяць за аснову назвы імя адной з жанчын- удзельніц. На гэтым і вырашылі – будзе “Савярынка”. У кожнай з жанчын быў багаты песенны рэпертуар ад матуль і бабуль, штосьці ўдалося адшукаць і запісаць у нашай акрузе. З цягам часу калектыў выпрацаваў свае, не падобныя да іншых, манеру выканання і адмысловае гучанне.
– Прыблізна шэсць гадоў таму былы мясцовы работнік культуры Леанарда Вановіч змагла са-браць разам аматараў песні ў вёсцы Самаравічы, – працягвае расказ цяперашні мастацкі кіраўнік калектыву Валянціна Фралова. – На жаль, удзельнікаў было не так шмат, як хацелася б, і мы выступілі з ініцыятывай аб’яднаць два калектывы: самаравіцкі і падбалоцкі. Удзельніцы сталага ўзросту наведваць рэпетыцыі ўжо не маглі, але перадалі нам свае багатыя здабыткі. Сёння народныя песні гучаць у выкананні 10 удзельнікаў “Шляхцяначкі”. Самай старэйшай – Марыі Паўлаўне Жамойцінай – 89 гадоў, самай юнай – Вераніцы Палубок – 14. Нядаўна да калектыву далучыўся Станіслаў Ксавер’евіч Яскевіч.
Чаму ўзялі назву “Шляхцяначка”? Згодна існуючых звестак, шляхта складала некалькі працэнтаў насельніцтва крамяніцкага павета, куды ўваходзілі і нашы вёскі. Раней так і называлі: “крамяніцкая шляхта”. Таму над новай назвай мы доўга не думалі – спыніліся на “Шляхцяначцы”.
Новы калектыў адразу гучна заявіў аб сабе ў сельскім Доме культуры. Канцэрты доўжыліся больш за гадзіну, землякі не хацелі адпускаць самадзейных артыстаў са сцэны. Хвалюючым і радасным момантам для спевакоў стаў удзел у раённым этапе фестывалю рэгіянальнага фальклору “Панямоння жыватворныя крыніцы”, на абласным адкрытым фестывалі народнай творчасці, рэгіянальным конкурсе фальклору “Сустрэчы ў “Верасе”, дзе “Шляхцяначка” была адзначана дыпломам журы. У 2014 годзе калектыў польскай песні быў адзначаны арганізатарамі экавечарынкі “Зялёная гулянка” і старшынёй праўлення грамадскага аб’яднання “Адпачынак у вёсцы”.
– Я з пачатковых класаў удзельнічала ў школьным хоры, – успамінае гады юнацтва і маладосці Ірына Васільеўна Макарэвіч. – Першы раз выйшла на раённую сцэну з сольнай песняй “Вижу чудное приволье, вижу чудные поля…”, дамоў прывезла грамату пераможцы. Шмат гадоў удзельнічала ў калгаснай сама-дзейнасці. Цягне мяне да спеваў. Мабыць, гэта ад маці.
– Канешне ж, ад маці перадалося, як жа хораша яна ў цябе спявала, – дапаўняе жанчыну Марыя Феліксаўна Саўчык. – А ў мяне бацька музыкантам быў. Як за-спявае – чуваць было на ўсю ваколіцу.
І пра бацьку Марыі Вацлаваўны Чарневіч аднавяскоўцы гаварылі, што як заспявае ў Марціна-вічах, дык чуваць у Самаравічах. Прыгожым моцным голасам прырода адарыла і дачку.
– Наша хата стаяла на хутары, ад вёскі далекавата, але я – тады яшчэ дзяўчо – знарок прыбягала да падбалоцкіх дзяўчат, каб разам павесяліцца і навучыцца спяваць. Адшуквалі песні, распытвалі бабулек, якія збіраліся ўсе разам і да глыбокай ночы пралі, вышывалі пад прыгожыя народныя напевы, – працягвае размову Юзэфа Клі-усаўна Вановіч.
– То ж была весялосць! – амаль у адзін голас гавораць Аліна Ула-дзіміраўна і Алена Казіміраўна Камякевічы. – Такія былі галасы!
Жанчыны ўзгадваюць, як іх матулі хадзілі ў касцельны хор. Калектыў “Шляхцяначкі” ўключыў у свой рэпертуар многія каталіцкія песні. Шчырасць і самабытнасць артыстаў, іх жаданне захаваць бацькоўскую спадчыну непадуладны ўзросту, хваробам, бытавым клопатам. За дзесяццігоддзі, што існуе калектыў, жанчыны так пасябравалі, што хочацца назваць іх вялікай дружнай сям’ёй.
Людміла ПОПКА.