Дом со статусом «Забота»

У в.Мадзейкі год таму створана аддзяленне кругласутачнага знаходжання для грамадзян пажылога ўзросту і інвалідаў 

Гісторыя жыцця 

Не скажаш, што тыповая, але і нярэдкая гісторыя галынкаўскай пенсіянеркі: удавой засталася ў 37 гадоў. Адна выхоўвала траіх дзяцей. Як кажуць, са скуры лезла, каб у дачок і сына ўсё было, як у іншых дзяцей, каб атрымалі вышэйшую адукацыю. Выгадавала, вывучыла, увесь час адчуваючы недахоп грошай. Працавала цяжка і шмат, часам адмаўляючы сабе ў адпачынку. Дзеці выраслі добрымі, але ў кожнага свая сям’я.  Раз’ехаўшыся па розных гарадах, яны не забывалі пра маці, запрашалі жыць да сябе. Аднак у невялікай гарадской двухпакаёвай кватэры вясковай жанчыне нязвыкла. Таму пасля перанесенай цяжкай хваробы прыняла канчатковае рашэнне – пасяліцца побач з такімі, як сама. Гэта было больш за год таму.

Дзеці разумеюць, як сумуе матуля, і стараюцца наведваць яе ў аддзяленні амаль кожныя выхадныя, дзеляцца паўся-дзённымі клопатамі, расказваюць аб планах. Маці, вядома, ні на што не скардзіцца і толькі радуецца поспехам дачок і сына, ужо дарослых унукаў. І як толькі тыя пераступаюць парог пакоя, пачынае расказваць: “Так  учора наспявалася! Такую добрую вечарыну ладзілі арганізатары, што проста на сёмым небе ад шчасця”. І супакойваюцца дзеці, бо бачаць, як радасна свецяцца вочы маці. Можа, сапраўды рашэнне матулі мудрае, а так сядзела б адна ў чатырох сценах. Таму і ідуць дзякаваць загадчыцы аддзялення Алене Абрамчук, медыцынскай сястры Жанне Пяткевіч і ўсяму абслугоўваючаму персаналу ўстановы.

Другая жанчына – жыхарка Каралінскага сельсавета– сама прыходзіць дзякаваць за тое, што людзі і абставіны, якія акружаюць яе цяпер, дапамаглі справіцца з дэпрэсіяй і адзінотай, што апанавалі яе пасля смерці мужа. “Наша аддзяленне, – расказвае жанчына, – не проста ўстанова, дзе сабраліся адзінокія ці адзінока пражываючыя людзі, а сям’я, у якой адчуваеш сябе запатрабаванай. Мы патрэбны, перш за ўсё, адзін аднаму. Таму і знаходзім магчымасць жыць цікава, насычана. Штодзённа збіраемся разам, ходзім у госці адна да адной, наведваем таго, хто прыхварэў, выбіраемся на канцэрты і не забываем пра самаадукацыю – шмат чытаем газет, часопісаў і кніг, знаёмімся з навінамі па радыё і тэлебачанні. Для нас створаны такія ўмовы, што кожны можа займацца сваёй любімай справай. Я, напрыклад,  вельмі люблю пакаёвыя кветкі. Вось і аддаю перавагу іх развядзенню”.

Не ўпусціў магчымасці, каб узгадаць сваё жыццё і пажылы мужчына. Зараз яму 75. Хутка пасля выхаду на пенсію памерла жонка. Стрэс даў аб сабе знаць, і ўсе хваробы, на якія раней не звяртаў увагі, вылезлі наверх. Перанёс інсульт, і як вынік – спраўляцца з хатнімі клопатамі пенсіянер сам не змог, а дачка – далёка за акіянам. Прачытаўшы ў раённай газеце “Праца” матэрыял аб адкрыцці аддзялення, вырашыў, што гэта паратунак ад 

адзінокай нямоглай старасці. Зараз з дачкой трымае сувязь па тэлефоне. А новая сям’я прыняла яго вельмі дружалюбна. Мужчына смяецца: “Жыву на ўсім гатовым, як у казцы. І прыгатавана, і прыбрана. Сам гаспадар свайго часу: хачу – гуляю ў шашкі, хачу – гляджу тэлевізар. Нарэшце, магу ўдо-сталь чытаць дэтэктывы і раманы”.

У многіх пражываючых у аддзяленні такія гісторыі жыцця, што апавяданні пісаць можна. Ёсць чым падзяліцца і аб чым расказаць. Таму, магчыма,  і пасябравалі гэтыя людзі так моцна і аддана. 

Як усё пачыналася

У студзені 2012 года ў структуры цэнтра сацыяльнага аб-слугоўвання насельніцтва Зэльвенскага раёна з’явілася аддзяленне кругласутачнага знаходжання для грамадзян пажылога ўзросту і інвалідаў. “Яго мэта, – расказвае дырэктар цэнтра Іна Масевіч, – падтрымаць тых пенсіянераў, якія па розных прычынах не могуць жыць самастойна, патрабуюць догляду і дапамогі, падтрымкі і разумення”.

Двухпавярховы будынак разлічаны на два аддзяленні: на першым паверсе размешчана бальніца сястрынскага до-гляду на 20 ложка-месцаў, на другім – аддзяленне кругласутачнага знаходжання для грамадзян пажылога ўзросту і інвалідаў для 30 пражываючых. Да іх паслуг – адна-, двухмесныя пакоі з радыёпрыём-нікам і тэлевізарам, прасторныя фае і актавая зала, працэдурны і санітарны кабінеты, сталовая і кухня, абсталяваныя па сучаснай тэхналогіі, бібліятэка і іншыя памяшканні. Дзверы ў кабінет загадчыцы заўсёды адкрыты, сюды можна прыйсці як за парадай, так і проста пагаварыць. За цяжкімі хворымі на працягу сутак ажыццяўляюць кантроль медыцынская сястра і малодшы медыцынскі персанал. Два разы на тыдзень (а пры неабходнасці і кожны дзень) абход робіць урач Тамара Бязносік. Ёсць таксама магчымасць прайсці курс лячэння ў стацыянары цэнтральнай раённай бальніцы. Пасцельная бялізна мяняецца раз у тыдзень, нацельная – па жаданні пажылога чалавека. Меню складаецца з улікам узросту і перанесеных хвароб. Таму часта на сталах мясныя катлеты і шніцаль, рыбныя і малочныя стравы, сокі і салаты з агародніны і садавіны. Дарэчы будзе сказаць, што ўстанова мае свой сад і агарод, дзе вырошчваюцца розныя віды раслін. З ранняй вясны да глыбокай восені тэрыторыя каля будынка зіха-ціць рознакаляровымі кветкамі. Тут устаноўлены лаўкі і ўтульная альтанка. Будынак аддзялення размешчаны на самым краі вёскі, побач з сасновым лесам.

На належным узроўні арганізаваны і культурны адпачынак пражываючых. У актавай зале праводзяцца сустрэчы з работнікамі раённага і сельскіх Дамоў культуры, прадстаўнікамі розных грамадскіх аб’яднанняў, школьнікамі, свяшчэннаслужыцелямі, гасцямі з-за мяжы. Так,  у мінулым годзе сям’я з ЗША падарыла пенсіянерам каштоўны падарунак – абсталяванне і мэблю для кухні. Часта гуманітарную дапамогу аказваюць раённыя арганізацыі Беларускага таварыства Чырвонага Крыжа, грамадскага аб’яднання “Беларускі фонд міру”, ветэранская арганізацыя, мясцовае сельгаспрадпрыемства, фермерская гаспадарка “Верас”.

Каб старасць не была адзінокай

– За час працы ў аддзяленні, – расказвае яго загадчыца Алена Абрамчук, – я навучылася ў старэйшых людзей мудрасці, цярпліваму стаўленню да жыцця. Алена Іванаўна ўзгадала, як у першыя месяцы сваёй працы ездзіла па вёсках да тых, каго прымалі на абслугоўванне. І заўсёды задавалася пытаннем: чаму гэтыя людзі вось так дажываюць свой век: бездапаможныя, адзінокія, часта забытыя дзецьмі? Потым пачала разумець, што гэта рэальнасць, якую ў адзін момант не зменіш. Трэба ўспрымаць яе як ёсць і, па магчымасці, уплываць на сітуацыю.

На сённяшні дзень у аддзяленні пражывае 22 чалавекі. Пасяліцца тут можна часова – ад 1 да 6 месяцаў. Дадзеная ўстанова не закрытага тыпу. Чалавек, папярэдзіўшы адмі-ністрацыю, можа з’ездзіць на некалькі дзён дамоў, адведаць родных, знаёмых, суседзяў. Як варыянт, калі ў сям’і ўзнікае пытанне, на каго пакінуць нямоглага старога, адпраўляючыся ў камандзіроўку, на вучобу ці адпачынак, адміністрацыя гатова прапанаваць свае паслугі на неабходны тэрмін.

З той катэгорыяй пражываючых, у каго ёсць дзеці, заключаецца трохбаковае пагадненне – ад імя ўстановы, аднаго з дзяцей і самога пенсіянера. У гэтым выпадку аплата сацыяльных паслуг 100-працэнтная. 85 % са сваёй пенсіі плацяць адзінокія грамадзяне, з якімі заключаецца двухбаковае пагадненне. 

На кішэнныя расходы з пенсіі таксама застаецца. Гэтыя грошы бабулі і дзядулі трацяць хто як хоча. Зразумела, што большасць з іх купляе лякарствы. Іншы раз частуюць сябе і сябровак слодычамі, каўбасой, напіткамі. З кожнай пенсіі абавязкова тэлефануюць дзецям і суседзям па вёсцы, каб даведацца, як у іх справы.

– Раней я турбавалася, як дажыць век у адзіноце, – гаворыць клімавіцкая жыхарка. – Па-суседску – ніводнага чалавека. Ды і на ўсю вёску засталося толькі двое нямоглых пенсіянераў. У выпадку, не дай Бог, бяды і тэлефона не мела. Дзякуючы аддзяленню, знайшлося выйсце з маёй цяжкай сітуацыі. Цяпер жыву з аптымізмам і надзеяй. Аказваецца, можна цікава арганізаваць сваё жыццё нават у нашым узросце і становішчы. Люблю кампаніі, калі да мяне прыхо-дзяць у госці новыя сяброўкі. Разам і паспяваем, і пасмя-ёмся, і былое ўспомнім.

– Усё залежыць ад чалавека, – разважае 62-гадовы пен-сіянер. – Трэба пастаянна вучыцца зносінам з людзьмі, не закрывацца ў сабе. Дарэчы, мужчына – адзін з першых памочнікаў па гаспадарчай частцы работнікам аддзялення. Не прывык ён сядзець склаўшы рукі. Таму сам бачыць, ці па-трэбна, асабліва дворніку, яго дапамога. Прызнаецца, што з самага ранку яго так і цягне зрабіць абход тэрыторыі. Дзе галінку, прынесеную ветрам, падыме, дзе лістоту, апалую з дрэў, падмяце. Адно з яго захапленняў – клумбы. Менавіта мужчына падтрымаў ініцыятыву кіраўніцтва цэнтра абуладкаваць каля прыгожага будынка кветнікі. Сам ускапаў зямлю, дапамог высеяць насенне. Ведае, калі расліны неабходна паліць, прапалоць. Восенню і зімой таксама знаходзіць месца, дзе прымяніць сілу. Адно засмучае пенсіянера: як там родная хатка, таму часта наведвае сваю вёску. 

Адзінокая старасць і цяжкая хвароба прывялі ў аддзяленне і мужчыну з в.Марачы. Зараз усе страхі за плячамі. Амаль усе пражываючыя – яшчэ зусім нядаўна незнаёмыя людзі, сёння – сябры. Дапамагаюць адзін аднаму і настрой узняць, і дэ-прэсію перажыць. Галоўнае, па іх меркаванні, што жыццё не страціла сэнс.

За больш падрабязнай інфармацыяй па пытаннях функцыянавання аддзялення можна звяртацца па адрасе: г.п.Зэльва, вул. Савецкая, 14, ДУ “Цэнтр сацыяльнага абслугоў-вання насельніцтва Зэльвен-скага раёна”, ці па тэлефонах: 2-46-45, 2-30-72, 2-20-99.